Ilgʻor iqtisodiyot va pedagogik texnologiyalar

Davlat xaridlari iqtisodiy tizimning muhim tarkibiy qismlaridan biri bo'lib, ular davlatning byudjet mablag'larini samarali taqsimlash va ijtimoiy-iqtisodiy vazifalarni amalga oshirishda asosiy rol o'ynaydi. Davlat xaridlarining kelib chiqishi qadimgi davrlarga borib taqaladi va ularning rivojlanish bosqichlari vaqt o'tishi bilan o'zgarib, zamonaviy talablarga moslashgan. Boshlang'ich bosqichlar oddiy tovar almashinuvidan iborat bo'lgan bo'lsa, hozirgi kunda davlat xaridlari elektron platformalar va xalqaro standartlarga asoslangan boshqaruv tizimini o'z ichiga olgan kompleks jarayonga aylandi.

Ushbu maqolada maktab yoshidagi bolalar orasida moliyaviy savodxonlikni oshirish uchun mo‘ljallangan interaktiv o‘yin asosidagi ta’lim vositalarini ishlab chiqish va joriy etish ko‘rib chiqiladi. An’anaviy iqtisodiy ta’limda yosh o‘quvchilarni jalb qilishdagi qiyinchiliklarni tan olgan holda, tadqiqot o‘yinlarni moliyaviy tushunchalar uchun moslashtirilgan raqamli va nodigital o‘yinlar orqali pedagogikaga integratsiya qilishga qaratilgan. Ushbu tadqiqotda gamifikatsiyaning o‘quvchilar motivatsiyasi va tushunishiga ta’siri amaliy misollar va ilg‘or tajribalarga asoslanib yoritiladi. Natijalar o‘yin asosidagi yondashuvlarning amaliy moliyaviy ko‘nikmalarni shakllantirish, tanqidiy fikrlashni rivojlantirish va nazariy bilimlarni real hayot amaliyotiga bog‘lashdagi samaradorligini ko‘rsatadi, bu esa moliyaviy ta’limga transformatsion yondashuvni taklif qiladi.

Ushbu maqolada Finlyandiyaning moliyaviy savodxonlik dasturlari tahlil qilinib, ularni O‘zbekiston sharoitlariga moslashtirish yo‘llari o‘rganiladi. Moliyaviy savodxonlik aholining iqtisodiy barqarorligi va farovonligiga ijobiy ta’sir ko‘rsatishini ta’kidlagan holda, tadqiqotda davlat va xususiy sektor hamkorligi, ta’lim muassasalarida maxsus kurslar va malaka oshirishlar tashkil etish, shuningdek, zamonaviy texnologiyalardan foydalanish zarurligi qayd etilgan. Finlyandiya tajribasi asosida ishlab chiqilgan taklif va tavsiyalar O‘zbekiston maktab ta’limi tizimida moliyaviy savodxonlikni oshirishga qaratilgan amaliy dasturlarni shakllantirishda katta ahamiyatga ega.

Eng tez rivojlanayotgan iqtisodiy sanoat bo‘lgan turizm ko‘pchilik mamlakatlar uchun asosiy daromad ishlab chiqaruvchilardan biriga aylandi. Turizm nafaqat tadbirkorlik subyektlariga katta daromad manbai, balki aholi bandligi va iqtisodiy farovonligiga ham bevosita va bilvosita ta’sir ko‘rsatadi. Ushbu maqolada turizm eksportining jahon savdosida o‘ynaydigan muhim roli o‘rganilib, ularning YaIM, valyuta tushumlari va bandlikka qo‘shgan hissasiga e’tibor qaratiladi. Shuningdek, u global miqyosda sanoatdagi pandemiyadan oldingi va keyingi vaziyatni o‘rganadi va sektor duch keladigan muammolar va imkoniyatlarni ko‘rib chiqadi. Topilmalar turizmning iqtisodiy o‘sishni ta’minlashdagi ahamiyatini va PEST tahlili orqali sanoatda barqaror amaliyotlar zarurligini ta’kidlaydi.

Mаqolаdа klаstеrlаrning iqtisodiyot fаnidа vujudgа kеlish еvolyutsiyаsi hаmdа olimlаrning uslubiy yondаshuvlаri tаhlil еtilgаn. Shuningdеk, klаstеrlаrning sinеrgеtik sаmаrаsi, triggеr sаmаrаsini rеspublikаmiz tаdbirkorlik subyеktlаridа qo‘llаsh yo‘nаlishlаri ko‘rsаtilgаn. Klаstеrlаrning hozirgi holаti tаhlil еtilib, xulosа vа tаkliflаr kеltirilgаn.

Mazkur maqolada zamonaviy massivlarda xizmat ko‘rsatishni samarali boshqarishning muhim omillari yoritilgan. Boshqarishning muhim omillariga izoh berilgan. Hukumat tomonidan qabul qilingan me’yoriy-huquqiy hujjatlar va uning amaldagi ijrosiga to’xtalgan. Amaldagi ijro natijasidan kelib chiqib xulosa berilgan.

Ushbu maqolada davlat xaridlari jarayonida big data yondashuvining roli, iqtisodiy samaradorlik va korrupsiyaga qarshi kurashdagi ahamiyati tahlil qilinadi. Maqolada O‘zbekistonda “Davlat xaridlari to‘g‘risida”gi qonunchilik asosida joriy etilayotgan elektron savdo platformalarining hozirgi holati, narx belgilashda bozor kon’yunkturasidan chetga chiqish hollarini aniqlash hamda “preferred supplier” amaliyotini erta bosqichda fosh etish masalalari yoritilgan. Big data texnologiyalari orqali taklif beruvchilarning ma’lumotlarini real vaqt rejimida qayta ishlash, sun’iy intellekt usullari bilan “qizil bayroq” signallarini aniqlash va demping yoki korrupsion kelishuvlarning oldini olish bo‘yicha chora-tadbirlar bayon etiladi. Tadqiqot natijalari big data metodlari davlat xaridlari tizimida narx differensialini pasaytirish, raqobatni kuchaytirish va byudjet mablag‘laridan samarali foydalanish imkonini berishini ko‘rsatadi.

Ushbu maqolada tijorat banklarida marketing kommunikatsiyalaridan samarali foydalanish maqsadida amalga oshirilishi lozim bo‘lgan yo‘nalishlar, xorijiy va mahalliy olimlarning marketing kommunikatsiyasi haqida fikrlari va uni tijorat banklarida qo‘llash bo‘yicha takliflari, raqamli iqtisodiyotga o‘tish sharoitida tijorat banklarida marketing kommunikatsiyalarining ahamiyati, sohaga oid muammolar tahlil qilingan bo‘lib, tahlillar natijasida xulosa va takliflar shakllantirildi.

Ushbu maqola ESG tamoyillarining korxonalarning uzoq muddatli barqarorligini ta’minlashdagi o‘rnini o‘rganishga bag‘ishlanadi. ESG tamoyillari ekologik, ijtimoiy va boshqaruv sohalaridagi mas'uliyatlarni korxonalarning biznes faoliyatida amaliyotlarga tatbiq etish orqali nafaqat jamiyat va atrof-muhitga foyda keltirish, balki korxonaning uzoq muddatli rivojlanishini va barqarorligini ham ta'minlashga yordam beradi. Maqolada ESG tamoyillarining asosiy elementlari, ularning korxonalarning iqtisodiy samaradorligi va obro‘siga ta'siri hamda bu tamoyillarni muvaffaqiyatli amalga oshirgan kompaniyalar misolida tahlil qilinadi.

Ushbu mаqolаdа bugungi kundа dunуo iqtisodiуotining integrаtsiуаlаshuvi jаrауonidа O‘zbekistondа moliуаviу hisobotning xаlqаro stаndаrtlаrigа (MHXS) o‘tishning dolzаrbligi vа аhаmiуаti hаqidа so‘z уuritilgаn. Shuningdek, BHMS аsosidа tuzilgаn moliуаviу hisobotlаrni MHXSgа muvofiq uуg‘unlаshtirish mаsаlаlаri, trаnsformаtsiуа qilish bosqiсhlаri keltirib o‘tilgаn. Hаmdа milliу stаndаrtlаr vа xаlqаro moliуаviу hisobot stаndаrtlаri o‘rtаsidаgi fаrqlаr tаhlil qilingаn.

Ushbu maqolada raqamli platformalarning raqobatbardoshligini belgilovchi asosiy omillar tahlil qilinadi. Raqamli platformalar bugungi kunda iqtisodiyotda muhim rol o'ynaydi, ular foydalanuvchilarga turli xizmatlar va mahsulotlarni taqdim etib, bozorni shakllantiradi. Maqolada texnologik innovatsiyalar, foydalanuvchi tajribasi, xizmatlar va mahsulotlarning sifati, ijtimoiy tasdiqlash, biznes modeli va monetizatsiya strategiyasi kabi omillar raqamli platformalarning raqobatbardoshligini oshirishga ta'sir qilishi ko'rib chiqiladi. Shu bilan birga, maqolada raqamli platformalarning bozordagi muvaffaqiyatiga ta'sir etuvchi faktorlar va ularning bozor sharoitiga moslashish usullari hamda raqobatbardoshlikni oshirishga qaratilgan tavsiyalar keltirilgan. Tadqiqot natijalari, raqamli platformalarni muvaffaqiyatli boshqarish va raqobat muhitida samarali ishlash uchun zarur bo'lgan asosiy omillarni aniqlaydi.

Maqolada asosiy vositalar hisobini uslubiy va tashkiliy jihatdan takomillashtirish masalalari yoritilgan. Jumladan, asosiy vositalarni BHMS va MHXS asosida tan olish mezonlari, asosiy vositalarning kirimi, turkumlanishi, chiqib ketishi, moliyaviy hisobotlarda asosiy vositalar toʻgʻrisidagi axborotlarni to‘g‘ri yetkazib berish haqida toʻxtalib oʻtilgan.

Ushbu maqolada “O‘zbekiston – 2030” strategiyasini tashkil etuvchi huquqiy jihatdan belgilangan maqsadlar majmui bayon etilgan. Bu maqsadlar qatoriga milliy valyuta barqarorligini ta’minlash, mamlakat aholisi daromadlarini oshirish, bozor iqtisodiyotiga bosqichma-bosqich o‘tish orqali mamlakatimizda ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarning raqobatbardoshligini ta’minlash, eksport hajmini oshirish, import qilinadigan tovarlar ishlab chiqarishni mahalliylashtirish, mamlakatimizda ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarning raqobatbardoshligini ta’minlash; inflyatsiyaning o‘rtacha darajasini saqlab qolish, xalqimiz turmush darajasini oshirish, mamlakatimizni “o‘rtacha daromaddan yuqori” davlatlar qatoriga kiritish kabilar kiradi.
Bu strategiya oldin qabul qilingan strategiyalardan farqli o‘laroq uzoq muddatga qabul qilinganligi va unda erishilishi kutilayotgan maqsadlarga hozirgi kunda qilinayotgan islohotlar chambarchas bog‘liqligi va mamlakatimiz iqtisodiyoti yildan yilga o‘sib borayotganini ko‘rishimiz mumkin.

Investitsiyalar iqtisodiy o‘sish darajasini belgilovchi muhim omillardan biridir. Maqolada xorijiy kreditlar asosida jalb qilingan markazlashtirilgan, markazlashmagan investitsiyalar va investitsiyalarning respublikamizda iqtisodiy o‘sishni ta’minlashga ta’siri hamda ularni ekonometrik modellashtirish tahlil qilinadi. Investitsiyalar va iqtisodiy o‘sish darajasi o‘rtasidagi bog‘liqlik ko‘p omilli ekonometrik model yaratish orqali ham tahlil qilindi.

Maqolada ma’lum bir mintaqaning o‘ziga xos geografik, iqlimiy, ijtimoiy-iqtisodiy va ekologik sharoitlariga individual yondashuvni talab qiladigan barqaror tabiiy kapital to‘plashning mintaqaviy usullari muhokama qilinadi. Shuningdek, resurslarni tejaydigan va tabiatni asraydigan innovatsiyalar va texnologiyalarga sarmoya kiritish, ishlab chiqarishni ilmiy, texnologik va institutsional jihatdan qo‘llab-quvvatlash va komillashtirish bo‘yicha taklif va tavsiyalar berilgan.

Mazkur maqolada aksiyadorlik jamiyatlarida moliyaviy boshqaruvning nazariy asoslari tahlil qilinadi. Asosiy e’tibor kompaniyaning moliyaviy resurslarini jalb qilish va ularni samarali taqsimlash mexanizmlarining nazariy jihatlariga qaratiladi. Jamiyat moliyaviy barqarorligini ta’minlash, investitsiyaviy jozibadorlikni oshirish va aksiyadorlarning manfaatlarini himoya qilishda moliyaviy mablag‘larni taqsimlashning muhim omillar ko‘rib chiqiladi. Moliyaviy qarorlar qabul qilishda zamonaviy yondashuvlar va ularning amaliy ahamiyati tahlil qilinadi.

Ушбу мақолада Қатар туризм соҳасини рақамлаштириш, хусусан, туризмга сунъий интеллект, буюмлар интернети-IoT, VR ва 3D каби рақамли технологияларнинг татбиқ этилиши ҳамда унинг ривожланиш босқичлари очиб берилган. Шунингдек, мақолада рақамлаштиришнинг мамлакат иқтисодиётига ижобий таъсири ва натижалари ёритилган.

Мазкур тадқиқот Ўзбекистон банкларида қайтмас кредитлар даражасига таъсир этувчи омилларни аниқлаш ва уни иқтисодиёт тармоқлари бўйича таҳлил қилишга қаратилган. Банклар томонидан тақдим этилаётган кредитларнинг тўловчанлик даражаси мамлакатнинг иқтисодий барқарорлиги ва молиявий тизимининг самарадорлигида муҳим аҳамиятга эга. Иқтисодиётнинг турли тармоқларида қайтмас кредитлар даражаси турлича бўлиб, бу тармоқларнинг ўзига хос хусусиятлари, молиявий ҳолати ва бозор шароитлари билан боғлиқдир.
Тадқиқот доирасида қайтмас кредитлар муаммосини ҳал қилишда банкларнинг риск бошқаруви, молиявий мониторинг механизмлари ва давлат томонидан кўрсатиладиган қўллаб-қувватлаш дастурларининг роли ўрганилган. Иқтисодиёт тармоқлари кесимида қайтмас кредитлар даражасига хос тенденциялар таҳлил қилиниб, бу соҳадаги муаммолар ва уларни бартараф этиш бўйича амалий тавсиялар ишлаб чиқилган.

Мақолада тўқимачилик корхоналарини самарали бошқаришда стратегик режалаштиришни тузиш ва уни амалга оширишни ташкил этишнинг мантиқий модели ва блок схемасини ишлаб чиқиш масаласи ўрганилган.

Мазкур мақолада тўқимачилик саноатида логистика ва етказиб бериш занжирларини бошқариш бўйича хорижий тажрибалар таҳлил қилинган. 1980-йиллардан бошлаб, “Аниқ вақтида” (just in time) консепсияси ва АPS (Advanced Planning and Scheduling) тизимлари логистика жараёнларининг самарадорлигини оширишда муҳим омил бўлгани кўрсатилган. Supply Chain Management (SCМ) ёндашуви стратегик самарадорликка эришишда логистик жараёнларни ягона тизим сифатида бошқаришни таклиф қилади. Мақолада Хитойнинг логистика соҳасидаги тадқиқотлари ва бу борадаги ўзига хос ёндашувлари, шунингдек, халқаро стандартларга мослашуви муҳокама қилинган. Хусусан, ресурсларни бошқариш, етказиб берувчилар билан ҳамкорлик, ва иқтисодий фойда яратиш имкониятлари бўйича амалий тажрибалар тақдим этилади.

Давлат бошқарувини рақамлаштириш иқтисодиётни жадал ривожлантириш ва давлат органлари, фуқаролар ва тадбиркорлик субъектлари ўртасидаги ўзаро ҳамкорликни яхшилашнинг муҳим воситасига айланмоқда. Рақамли технологияларнинг ўсиши шароитида рақамлаштириш давлат хизматларини кўрсатиш жараёнларини оптималлаштириш, бизнесга маъмурий харажатларни камайтириш ва давлат молиявий назорати самарадорлигини ошириш имконини беради.

Мақолада солиқ маъмуриятчилигининг самарадорлигини баҳолаш мезонлари муҳокама қилинган. Солиқ маъмуриятчилигининг самарадорлигини баҳолашга қаратилган турли назарий ёндашувлар ўрганилиб, Ўзбекистон ҳукумати учун самарадорликни баҳолаш ва ўлчаш бўйича мезонлар таклиф қилиниб, мавзу якунида хулоса шакллантирилган.

Тижорат банкларида ресурс жалб қилишнинг бир қанча йўллари мавжуд. Тижорат банклари ўз маблағларини ресурс сифатида фойдаланиши қулай ҳисобланади. Бироқ, ушбу ресурсларнинг чекланганлигини ҳисобга олсак, жалб қилинган маблағлар мақбул ва жозибали ҳисобланади. Ушбу тадқиқотимизда тижорат банкларининг ресурс жалб қилиш, депозит сиёсатини олиб бориш йўллари ҳамда депозитларни турли хил иқтисодий кўрсаткичларга нисбатини кўриб чиқамиз. Жараёнда мавжуд бўлган муаммолар ва уларнинг ечимлари тўғрисида атрофлича тўхталамиз.

Мақолада ТИФ Миллий банки мисолида банкнинг молиявий кўрсаткичлари амалий ҳолати таҳлили амалга оширилган ҳамда натижаларни шаклланишининг молиявий сабаблари ёритилган. Хусусан, тижорат банкларининг активлар ва пассивлар таркиби, активлар ва капитал рентабеллиги, каби кўрсаткичларнинг 7 йилллик динамикаси таҳлил қилинган ҳолда илмий хулосалар шакллантирилган.

Мазкур мақолада суғурта соҳасига рақамли ва молиявий технологияларни самарали қўллаш орқали суғурта компаниялари томонидан таклифларни шахсийлаштириш имкониятлари ўрганилган ва таҳлил қилинган.

Мазкур мақолада Ўзбекистонда солиқ сиёсатини илмий ёндашув ёрдамида баҳолашнинг бугунги кундаги аҳамияти тўлиқ очиб берилган. Бунда аввало мавзуга доир илмий адабиётлар шарҳи келтирилади, янги назарий ёндашувлар ҳамда солиқ соҳасида тан олинган мутахассис олимларнинг илмий ишланмалари таҳлил қилинган. Сўнгра умумий хулоса ва таклифлар ҳам билдирилиб, илмий асосда солиқ сиёсатини шакллантириш ва такомиллаштириш борасидаги асосий йўналишлар аниқланган. Шу орқали мамлакатимиз иқтисодий ўсиши ва ижтимоий-иқтисодий барқарорлигини таъминлаш йўлида зарур тавсиялар тақдим этилган.

Ушбу мақолада миллий иқтисодиётни модернизациялаш шароитида республикамиз иқтисодиётига инновацияларни, хусусан, чет эл инновацияларини кенгроқ жалб этиш мамлакатимизда амалга оширилаётган иқтисодий ислоҳотларнинг самарали ижросини таъминлашга муҳим ҳисса қўшади. Бу эса, миллий иқтисодиётда амалга оширилаётган инновация лойиҳалари самарадорлигини баҳолашга бўлган эътиборни янада кучайтириши билан долзарб аҳамият касб этилиши ёритилган.

Мақолада ҳисоб сиёсатини зарурияти ва аҳамияти, уни шакллантиришга қўйилган талаблар ва унга таъсир этувчи омиллар ҳамда молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартлари асосида ҳисоб сиёсатини шакллантиришнинг методологик асослари кенг ёритиб берилган. Шунингдек, ҳисоб сиёсатини танлаш, ҳисоб баҳосидаги ўзгаришлар ва ҳисоб сиёсатини қўллаш ҳамда шакллантиришда АҚШ, Европа ва Осиё давлатларида қўлланилаётган услубиятлар, улардаги меъёрий - ҳуқуқий ҳужжатлар тадқиқ этилган. Хорижий тажрибалардан амалиётимизда қўллаш мумкин бўлган жиҳатлари юзасидан фикр-мулоҳазалар ва илмий тавсиялар берилган.

Мақолада венчур капитал бозорининг муаммолари кўриб чиқилган. Ушбу соҳа давлат томонидан яхши молиялаштирилганига ва йирик ривожланиш институтларига эга бўлишига қарамай, бугунги кунда уни муваффақиятли деб аташ мумкин эмас, венчур молиялаштиришнинг ҳозирги ҳолатини тавсифи ва унга хос бўлган муаммолар аниқланди ва уларни бартараф этиш бўйича тавсиялар ишлаб чиқилган.

Халқаро электрон тижорат глобал иқтисодиётнинг муҳим ва жадал ривожланаётган тармоғи бўлиб, сўнгги йилларда рақамлаштириш ва глобаллашув туфайли ўз кўламини сезиларли даражада кенгайтирди. Онлайн тижоратнинг жадал ривожланиши, такомиллаштирилган халқаро логистика ва тўлов тизимлари билан ушбу сектор барча ҳажмдаги бизнес учун ноёб имкониятларни тақдим этади. Айниқса, долзарб мавзулар қаторига халқаро бозорларга чиқиш, сотиб олиш ва сотиш жараёнларини оптималлаштириш, шунингдек, транзакция хавфсизлиги ва маълумотларни ҳимоя қилиш масалалари киради. Ушбу мавзунинг аҳамияти электрон тижорат учун хавфсиз ва самарали муҳитни яратишга қаратилган тартибга солиш меъёрлари ва стандартларини такомиллаштириш бўйича ҳозирги талаблар билан изоҳланади.

Мазкур мақолада мамлакатда солиқ соҳаларида кўп йиллардан буён солиқ маъмурчилигини такомиллаштириш бўйича ривожлантириш сарҳисоби, бизнес доираларнинг ишончини янада мустаҳкамлашга қаратилган кенг кўламли ислоҳотларни такомиллаштиришда ҳудудлараро солиқ инспекциясини ўрни ва аҳамияти ёритилган. Шу билан бирга, Ўзбекистон солиқ тизимида ҳудудлараро солиқ инспекциясида амалга оширилаётган айрим муҳим ислоҳотлар ўрганилиб, хориж тажрибаси, мамлакатимизда уни қўллаш бўйича илмий-амалий хулоса ва таклифлар ишлаб чиқилган.

Мақолада махсус иқтисодий зоналарда фаолият кўрсатаётган хорижий инвестициялар иштирокидаги корхоналарни солиққа тортишнинг механизми ёритилган. Шунингдек, хорижий инвестициялар иштирокидаги корхоналар ва қўшма корхоналар фаолиятини солиққа тортишда бир қанча хорижий мамлакатлар тажрибаси таҳлил қилинган.

Ушбу мақолада мавзуга оид илмий адабиётларни ўрганиш ҳамда саноат корхоналарида молиявий самарадорликни статистик баҳолашнинг услубий жиҳатлари ёритилган.

Мақолада давлат ғазна ижросига молиявий технологияларни қўллаш имкониятлари, уларнинг афзалликлари ва самаралари ҳамда уларни қўллашда юзага келиши мумкин бўлган рисклар ва тўсқинлик қилувчи омиллар таҳлили келтирилган.

Maqolada biznesni raqamlashtirish jarayonida yosh tadbirkorlar duch keladigan asosiy muammolar muhokama qilinadi. Texnologik va moliyaviy to‘siqlar jumladan, yangi raqamli yechimlarni amalga oshirish uchun mablag‘ yetishmasligi va tadbirkorlarning raqamli savodxonligi pastligi tahlil qilingan. Shuningdek, u tashkiliy madaniyatning o'zgarishi bilan bog'liq ijtimoiy-madaniy to'siqlar va raqamli transformatsiyaning noaniqligi bilan bog'liq xavflarga e'tibor qaratadi. Maqolada, shuningdek, ushbu muammolarni bartaraf etish bo'yicha tavsiyalar, jumladan, institutsional yordam yaratish, ta'lim dasturlarini ishlab chiqish va moliyaviy inklyuzivlikni yaxshilash zarurati muhokama qilinadi. Olimlar tomonidan olib borilgan tadqiqotlar natijalari, shuningdek, kichik va o'rta biznesni raqamlashtirishni qo'llab-quvvatlovchi tashkilotlarning ma'lumotlari taqdim etilgan.

Мақолада банк соҳасига инновацион технологияларни жорий этиш йўналишлари атрофлича ўрганилган. Инновацияларни банк соҳасига муваффақиятли жорий этилишига мисоллар, шунингдек, инновацион технологияларни жорий этишнинг афзалликлари ва хавф-хатарлари таҳлили келтирилган, молия-кредит тизимининг ривожланиши иқтисодиётнинг ривожланишига таъсири таҳлил қилинган.

Ушбу мақолада темир йўл, автобус ва йўловчи ташувчи автобуслар инфратузилмасига сармоя киритиш ва уларни модернизация қилиш орқали Ўзбекистонда туризмни ривожлантириш имкониятлари таҳлил қилинган. Мақола Европа давлатларининг транспорт сиёсатига асосланиб, Ўзбекистон шароитидаги ислоҳотларни таҳлил қилади. Транспорт инфратузилмасининг либераллаштирилиши ва хусусийлаштирилиши туристлар оқимини ошириш ва иқтисодий самарадорликни яхшилашга қаратилган. Ушбу тадқиқотда темир йўл ва автобус транспорти соҳасидаги инвестициялар, йўловчи оқими ва бозор улушининг динамикаси кўрсатилган. Иқтисодий самарадорлик, давлат-хусусий шериклик ва инновациялар орқали транспорт хизматларининг сифатини яхшилаш бўйича тавсиялар ишлаб чиқилган.

Maqolada ta’lim bozori asosiy ishtirokchilari: universitetlar, ish beruvchilar va talabalar bir-biriga o‘zaro ta’sir qiladigan ekotizim sifatida ko‘rib chiqiladi. Muallif ushbu subyektlarning har birining ta’lim bozorida iste’molchilarning xatti-harakatlarini shakllantirishdagi rolini tahlil qilib, ularning manfaatlarining o‘zaro bog‘liqligi, o‘zaro ta’sir dinamikasi va texnologik o‘zgarishlar hamda raqamlashtirish kabi tashqi omillarning ta’siriga alohida e’tibor beriladi. Tadqiqot shuni ko‘rsatadiki, universitetlar nafaqat ta’lim xizmatlarini ko‘rsatuvchi provayderlar, balki mehnat bozori tomonidan talab qilinadigan vakolatlarni yaratishda muhim bo‘g‘in hisoblanadi.

Ушбу мақолада электр энергиясини сотиш харажатлари ва электр йўқотишлари ҳисоби методологиясини такомиллаштириш, амалдаги ҳисоб методологиясининг камчиликлари, киритилаётган ҳисоб методологиясини қўллаш орқали сотиш харажатлари ҳамда электр йўқотишларнинг алохида турлари бўйича ҳисобга олиш тартиби келтирилган. Шунингдек, электр йўқотишларини баҳолашнинг янгича усуллари илмий асосланган ҳамда кўрсатиб берилган.

Мазкур мақолада рақамли иқтисодиёт шароитида солиқ назоратининг назарий масалалари ёритилган. Солиқ назоратининг шакллари ва турлари бўйича ўтказилган текшириш натижалари амалиётдан олинган маълумотлар асосида келтирилган.

Ушбу мақолада акциядорлик жамиятларида инновaцион фаолиятни ривожлантиришнинг иқтисодий, молиявий ва технологик асослари таҳлил қилинади. Инновациялар иқтисодиётни модернизациялаш, рақобатбардошликни ошириш ва юқори қўшилган қийматли маҳсулотлар ишлаб чиқаришда муҳим аҳамиятга эга эканлиги кўрсатилган. Тадқиқотда инновaцион лойиҳаларни молиялаштириш, бошқариш ва уларнинг иқтисодий самарадорлигини ошириш бўйича амалий тавсиялар берилади. Натижалар Ўзбекистоннинг глобал инновaцион индексда позициясини мустаҳкамлаш ва акциядорлик жамиятларининг инновaцион салоҳиятини янада ривожлантиришга хизмат қилади.

Мақолада масофавий аудитни ташкил этишда молиявий мониторингдан фойдаланиш масалалари ёритилган. Аудитда молиявий мониторингдан фойдаланиш бўйича илмий ишлар ва меъёрий ҳужжатлар таҳлил этилиб, хулоса ва таклифлар берилган.